یک برنامه هدایت تحصیلی-شغلی باید چگونه باشد؟
یک برنامه استعدادشناسی را می‌توان در چند محور و مؤلفه مورد ارزیابی قرار داد:
مبانی و نظریات پایه
- علمی بودن
- اسلامی بودن
روش‌های استعدادسنجی
- جامعیت: پوشش‌دهنده همه ابعاد استعداد، از جمله هوش، شخصیت، جسم، مزاج، علاقه و جنسیت
- کاربردی‌بودن: ناظر به رشته‌ها و مشاغل پیش‌روی مخاطب بودن. به مخاطب بگوید دقیقاً از بین رشته‌های موجود در کتابچه انتخاب رشته دانشگاه یا حوزه کدام‌ها را می‌تواند انتخاب کند.
- مشاهده‌ای بودن: تکیه بر مشاهدات و آزمون‌های عملکردی به‌جای تکیه بر پرسشنامه‌ها و اظهارات خود مخاطب
- ارزیابی 360درجه: دریافت نظرات اطرافیان و آشنایان مخاطب، علاوه بر دریافت نظرات خود او
- استانداردبودن: رعایت معیارهایی همچون روایی و پایایی در روش‌های مورد سنجش
- بومی‌بودن: طراحی روش‌های استعدادسنجی متناسب با ویژگی‌های مخاطب ایرانی
فراگیر بودن مخاطب
قابلیت شرکت مخاطب در برنامه، از هر سه رده کودک، نوجوان و بالاتر
ساختار و بسته‌بندی
- رویکرد هدایت تحصیلی‌شغلی: برنامه به منظور هدایت تحصیلی-شغلی مخاطب طراحی شده باشد و بتواند این مأموریت را به انجام برساند.
- آموزش: در اجزای برنامه، آموزش مفاهیم استعدادشناسی هم به عنوان یک بخش اصلی گنجانده شده باشد.
- پشتیبانی علمی: فرایند پشتیبانی علمی در حین و بعد از مرحله استعدادسنجی تعریف شده و به صورت پیوسته برقرار باشد.
- پشتیبانی رشد: پس از صدور کارنامه استعدادسنجی و انتخاب رشته، برنامه خاتمه نیافته و برنامه ریزی و پشتیبانی مسیر رشد تحصیلی-شغلی در دستور کار باشد.
- معرفی رشته‌ها: رشته‌های دانشگاهی و حوزوی پیش روی مخاطب به طور جزئی و قابل درک به او معرفی شود.
- سریع‌بودن: مدت زمان اجرای برنامه طولانی نباشد.
- ارزان بودن
مقایسه مجموعه‌ها
در این قسمت با توجه به محورها و مؤلفه‌های مذکور، یک مقایسه بین پایگاه استعدادشناسی و بعضی از مجموعه‌های فعال در زمینه استعدادسنجی صورت گرفته است.
نکته1: این ارزیابی به صورت کیفی و حدودی انجام شده و کمی و استاندارد نیست.
نکته2: در مواردی که به صورت «؟» درج شده، اطلاعات کافی در دسترس نبوده است.
